– Маршрут планавалі загадзя ці імправізавалі?
– Маршрут складваўся так: трэба ехаць туды, дзе яшчэ не былі. Здаецца мне, што маршрут быў крыху “мэйнстрымаўскі”, складзены па прынцыпу “маст сі” загадзя. Хаця былі і імправізацыі. Напрыклад, мы сядзелі ў Амстэрдаме і не ведалі, куды ехаць далей. Наша сяброўка параіла: у Гаагу. І на наступны дзень мы ўжо былі там.
– Што наконт кампаніі? Вы ж не ўвесь час падарожнічалі ўдваіх?
– У такое падарожжа заўсёды хочацца ехаць з блізкімі людзьмі. Я падарожнічаў са сваёй дзяўчынай Марыяй, якой вельмі падабаецца наведваць новыя мясціны. А ўвогуле падарожнічаць спынам лепш за ўсё ўдваіх – большай колькасцю цяжэй: не ўсе хочуць браць цэлую кампанію, ды яшчэ і з валізкамі. Мы ўтраіх аўтаспынам не падарожнічалі: да нас у Кёльне далучылася наша сяброўка Аня – далей мы рушылі ў Барселону на аўтобусе.
– Дзе начавалі?
– За месяц падарожжа – два тыдні на кватэрах у каўчсёрфераў, у аўтобусах ды машынах, два тыдні – у палатцы. Аднойчы у Берліне спалі ў парку: не паспелі знайсці начлег, а плаціць шалёныя грошы не хацелася. Пераначавалі, усталі ў шэсць раніцы, каб паліцыя не “прыняла” нас, ды рушылі далей.
– На тэму каўчсёрфінгу… Як вы лічыце: што рухае людзьмі ў жаданні даваць свой дом для начлегу незнаёмым падарожнікам? Бо ў нейкай меры ступені гэтая пастаянная прысутнасць у тваёй жыццёвай прасторы чужых людзей можа стамляць. Ці тыповы каўчсёрфер – гэта адзінокая асоба, якая адчувае дэфіцыт стасункаў?
– Ну хіба гэта не цікава – даведацца, як жыве звычайны студэнт у Галандыі? Якую музыку слухае дзяўчо з правінцыі Кітая, якія тусоўкі праходзяць па суботах у Харватыі? Пра гэта і многае іншае вам могуць расказаць людзі, прытулак якім вы дасце. Калі ў вас не атрымліваецца прыняць госця у гэтыя дні дома, можна прапанаваць правесці экскурсію па вашым горадзе, схадзіць на дыскатэку разам ці проста пасядзець у кафэ. Думаю, тыповы каўчсёрфер – гэта не той, хто пакутуе ад адзіноты. Хутчэй наадварот: гэта чалавек актыўны, цікавы, той, хто давярае людзям. Наш знаёмы каучсёрфер з Варшавы, убачыўшы нас першы раз у жыцці, сказаў: “Я на працу, ключы пакладзіце ў паштовую скрынку, убачымся вечарам”. Такі вось поўны давер з першага погляду.
– Вы стварылі ў сацсетках суполку “Еўропа за 99 еўра”. Збіраеце фанатаў – альбо…?
– Так, ёсць такая суполка, але не дзеля фанатаў – мы ж не рок-гурт (усміхаецца). Хацелася больш момантаў захаваць, нават такіх: з кім мы ехалі, пра што размаўлялі. Усе сябры ведалі, што мы збіраемся ехаць у падарожжа, цікавіліся, як праходзіць вандроўка. Стварэннем суполкі забілі двух зайцаў: і памяць, і інфармаванне сяброў, родных, што мы жывыя і шчаслівыя.
– У той жа суполцы вы напісалі: “У кішэні ў кожнага па 99 еўра. Паглядзім, на колькі нам хопіць гэтага запасу грошай. Можна жыць на 2 еўра, на 10, на 100 у дзень або наогул без грошай. Але вось тут і цяпер, а дакладней там і тады, мы ЗБІРАЕМСЯ ПРАВЕРЫЦЬ, на колькі нам хопіць гэтай сумы.” Дык ці хапіла?
– На жаль, не. І на гэта ёсць тры аб’ектыўныя прычыны: дарагі праезд у транспарце, кемпінг у Барселоне – нешта каля 140 еўра за 6, і астатнія выдаткі – на ежу і пітво. Напрыклад, вада на запраўках каштуе больш чым 2 еўра за бутэльку. Так, можна сказаць: чаму б не купіць у краме ў горадзе, гэта ж танней! Але калі заплечнік важыць 10 кілаграмаў, то паўтара літра вады цягнуць не вельмі хочацца, эканомячы на гэтым 50 цэнтаў. На колькі хапіла? З Мінска да Барселоны даехалі. Там знялі кемпінг, “шыканулі” ў нейкай кафэшцы – і ўсё! Як мы напісалі ў суполцы, “наша падарожжа плаўна перацякло ў адпачынак на моры. “Сотка” выдаткаваная – дастаем яшчэ адну!”
– Якія хітрыкі выкарыстоўвалі, каб танней паесці і паспаць? Даводзілася ўлазіць ў што-небудзь калякрымінальнае?
– Харчаваліся, вядома, не ў кавярнях, а куплялі ежу ў крамах ды ладзілі сняданак на цэнтральнай плошчы альбо ў прыгожым парку пад шатамі дрэў. Я ж казаў – быў начлег у Берліне бясплатны, але забаронены. Пару разоў каталіся “зайцамі”, што таксама лепей не рабіць. Штраф у Барселоне за такое – 100 еўра. Не ведаю, які штраф за начлег на пляжы, але і там мы разбівалі палатку.
– Якія мясціны найбольш уразілі і чаму?
– Мора. Не тое, што з тысячамі турыстаў, барамі і спякотай. Ёсць і іншае мора – мора для дваіх: цішыня навокал, палатка і бутэлька вады да заўтрашняга сняданка. Паспрабуйце, раю! З гарадоў асабліва спадабаліся Дзю-сельдорф і Амстэрдам. Але там вельмі шмат людзей.
– Якія можаце даць парады ў пытаннях бяспекі?
– Вы будзеце смяяцца, але з усяго гэтага падарожжа я вынес адно: не хадзіць па дарогах у неналежных месцах. Аднойчы ў Польшчы мы за гэта ледзь штраф не адхапілі. Ну і рэчы трэба трымаць пад прыглядам – хапае ў турыстычных кропках “кішэннікаў”.
– У вас быў з сабой нейкі “аварыйны” набор? Скажам, недатыкальны запас каларыйнай ежы, грошай? Як лічыце, такі набор патрэбен падарожніку?
– Экстра-грошы былі. Але не для таго, каб вярнуцца хутчэй дадому. І не для ежы – шмат разоў мы прыязджалі ў горад, на гадзінніку амаль што поўнач, у руках толькі паўлітра вады. Што нам перашка-джае пайсці ў начнік, купіць ежы, зняць хостэл – грошы ж ёсць? Перашкаджае мэта – падарожнічаць танна. Ды і ўвогуле, я не ведаю чалавека, які памёр ад таго, што трохі не даеў. Нічога тут страшнага няма.
– Вось пачытае нехта гэтае інтэрв’ю і загарыцца паехаць па Еўропе такім чынам. Што параіш?
– Ехаць і нічога ў нас не пытацца. Як сказаў Рома Свечнікаў, ніколі не чытайце пра краіну, куды вы сабраліся. Едзьце – там усё самі і даведаецеся.
– Які галоўны ўрок вынеслі падчас такога падарожжа?
– Добрых людзей на планеце больш, чым мы думаем.
Падарожжа з маленькім дзіцём: як зрабіць адпачынак камфортным