У Беларусі ўдзел бацькоў у выхаванні дзяцей абмежаваны. Напрыклад, па выніках абследавання вольнага часу, якое праводзіў Белстат ў 2014 годзе, жанчыны затрачваюць больш часу на сямейныя справы і догляд за дзецьмі, чым мужчыны.
На догляд за дзецьмі жанчыны затрачваюць больш часу на некалькі працэнтных пунктаў, а на працу па хаце ў жанчын у сярэднім за дзень сыходзіць каля 3 гадзін 35 хвілін, у мужчын - 54 хвіліны, гэта значыць жанчыны займаюцца хатнімі справамі амаль у чатыры разы больш.
Пры гэтым паводле даследавання, праведзенага сярод студэнтаў БДУ, 30% юнакоў лічаць, што хатняй гаспадаркай павінна займацца менавіта жанчына, 68% хлопцаў і 50% дзяўчат мяркуюць, што дасягненне гендэрнай роўнасці ў прынцыпе немагчыма. Пры гэтым яны вераць у здольнасць мужчын ўдзельнічаць у выхаванні дзяцей.
У Еўропе ў гэтым упэўненыя, і ў многіх краінах дзяржава стымулюе падзел адказнасці па выхаванні дзяцей.
Напрыклад, у Швецыі водпуск па догляду за нованароджаным - 16 месяцаў. Калі бацькі хочуць выкарыстоўваць яго цалкам, кожны з іх павінен узяць хоць бы два месяцы. Дзякуючы гэтаму доля бацькоў, якія бяруць водпуск па доглядзе за дзіцём, складае каля 75%.
Акрамя таго мужчыны і жанчыны, якія знаходзяцца ў дэкрэце, маюць падтрымку іншага роду. Напрыклад, у невялікім шведскім горадзе Кальмар ёсць некалькі устаноў, куды можа прыйсці мама ці тата з дзіцём, каб пагутарыць з іншымі бацькамі і дзецьмі.
Шведскага мужчыну ў дэкрэтным адпачынку мы сустракаем у дзіцячай установе Масон, дзе бацькі з дзецьмі могуць бясплатна праводзіць разам час (нейкі аналаг гульнявой пляцоўкі, але з кухняй і усімі неабходнымі атрыбутамі). Дзіцячы цэнтр Масон працуе штодня з 8.30 да 16.00.
Лекар агульнай практыкі Патрык праводзіць свой час разам з дачкой Саннай і старэйшым чатырохгадовы сынам Філіпам. У Масон ён прыходзіць некалькі разоў на тыдзень. Дзяўчынцы паўтара года, апошнія шэсць месяцаў у дэкрэтным знаходзіцца Патрык. Бацькі гэтак жа падзялілі абавязкі па выхаванні першага дзіцяці - першы год у адпачынку па доглядзе за Філіпам была мама, апошнія паўгода - бацька.
Па словах Патрыка, у дэкрэтны ён выйшаў не з пачуцця абавязку i доўгу, як гэта можа здацца на першы погляд беларускаму абывацелю.
«Мне захацелася трохі свабоды, і, калі дачцэ споўніўся год, я выйшаў у дэкрэтны. Мне не трэба рана ўставаць, я сяджу дома з дзецьмі. Яны прачынаюцца каля 7 раніцы, а на працу я ўставаў на гадзіну раней. Жыццё стала больш прыемным. Працаваць нашмат складаней, чым быць з дзецьмі дома. Асабліва прыемна знаходзіцца ў дэкрэтным летам», - дзеліцца вопытам ненамінальнага бацькоўства Патрык.
Аднак шведскі тата прызнае, што з зусім маленькімі дзецьмі не надта весела: "Я б не хацеў заставацца з дзіцём дома, калі яму менш за год. Калі малое пачынае гаварыць, хадзіць, з ім нашмат цікавей».
Праз два тыдні Патрык выходзіць на службу, і з гэтага моманту яго жонка (адміністратар у грамадскім сектары) будзе працаваць на гадзіну менш, каб забіраць дзяцей з садка крыху раней. Дарэчы, дзіцячы сад каштуе каля 150 еўра, за дваіх дзяцей аплата не нашмат павялічваецца. Гэта толькі 10% ад агульнага кошту, астатнюю частку плаціць дзяржава.
На кожнае дзіця да 16 гадоў у Швецыі ёсць дапамога ў памеры каля ста еўра ў месяц. Плаціцца дапамога і бацькам, якія знаходзяцца ў дэкрэтным адпачынку - 80% ад заработнай платы, калі яна не больш за 3 700 еўра. З гэтай сумы зыходзяць у выпадку, калі чалавек зарабляе больш. Ёсць падтрымка і прафсаюзаў, распавёў Парык. Але гэтыя выплаты залежаць ад працадаўцы.
«На самой справе сям'я губляе ў грошах, калі мужчына сыходзіць у дэкрэтны адпачынак. Я, напрыклад, зарабляю нашмат больш, чым мая жонка. І калі б не ўсе даплаты, то мы б прыстойна страцілі. Аднак з усімі выплатамі нашы даходы з жонкай прыкладна ўраўняліся», - распавядае Патрык пра эканамічны бок выхавання дзяцей.
Наогул жа, кажа Патрык, у Швецыі да таго, што таты сыходзяць у дэкрэтны адпачынак, ставяцца як да нечага натуральнага.
«Дэкрэтны адпачынак - гэта рэлакс, магчымасць зблізіцца са сваімі дзецьмі, лепш іх пазнаць. І гэтым шанцам вельмі прыемна скарыстацца», - сказаў на заканчэнне Патрык.
Бытовая химия и детская косметика: что важно помнить родителям?