Ян Лялевіч

Скончыўшы папярэдні агляд на правай частцы вуліцы Церашковай, зараз накіруемся на левы яе бок, і адгэтуль бліжэйшымі вандроўкамі будзем вывучаць паўночна-ўсходнюю частку Гродна, якая збольшага з’яўляецца Дзевятоўкай.

Сёння шпацыр будзе нестандартны, паколькі будзе патрабаваць пераскокаў па розных дробных жылых квартальчыках. На паўночных ускраінах паваеннай Горадні ў розныя часы паўставалі невялічкія лапікі жылой забудовы, якія так і не перараслі ў паўнавартасныя мікрараёны і тым больш не займелі сваіх адметных назваў. Аднак для нас і яны вартыя нашай увагі, каб не прамінуць комплекснага падыходу ў аглядзе спальнага горада. Такім чынам, разгледзім тры паасобныя раёнчыкі, які раскінуліся па ўмоўнай восі вуліц Каліноўскага — Церашковай.

150 кг корму і розных іншых прадуктаў для жывёл, а таксама больш за 100 павадкоў, місак і іншых аксэсуараў сабрала за дзве гадзіны акцыя ў падтрымку бадзялых жывёл, якая прайшла 8 красавіка ў Old City. Прыйсці і падтрымаць акцыю ў гандлёвым цэнтры можна і зараз — яна трывае да 23 красавіка.

Працягваем даследваць паўночную частку спальнага Гродна. Сёння нас цікавіць жылы раён, абмежаваны вуліцамі Горкага-Пушкіна-Даватара. У адрозненне ад сваіх суседзяў — кварталаў, якія мы наведалі ў папярэдніх вандроўках — гэты мікрараён не мае адмысловай назвы. Здаецца, і ў савецкія часы ён проста так і называўся: «Мікрараён па вул. Горкага».

Сёння працягнем вандраваць па «Пярэселцы» — мікрараёне, адметным жыхарамі, якія з гумарам і нестандартнымі падыходамі ставяцца да сваіх дамоў. У шпацыры мне таварышыць аўтахтон гэтага мікрараёна Валер Цалко, які часам дапамагае звярнуць увагу на адметнасці роднага яму кварала.

Працягваем шпацыр па магутным жылым масіве на паўночным захадзе Гродна і пасля агляду «Фартоў» зыходзім крыху на поўдзень да мікрараёнаў Пярэселкі. Названыя яны гэтак у гонар збуранай даўняй вёскі, ад якой засталася ці не адна толькі хата. Яшчэ раён знакаміты на ўвесь Савецкі саюз праспектам, на якім граў на гармоніку герой Карачанцава ў «Белых Росах». Успаміны зусім іншага характару — у назве вуліцы Каліноўскага ды яшчэ праспекта Браніслава Тарашкевіча, які так і не атрымаў імя знакамітага мовазнаўцы і нацыянальнага дзеяча, а застаўся «камсамольскім».

У мінулых двух вандроўках па Гродне мы шпацыравалі па Фартах, сёння зазірнем туды ў апошні раз. Хоць квартальчык, акружаны вуліцамі Урублеўскага, БЛК, Горкага ды Курчатава, і не завецца Фартамі. Магчыма, таму, што тут няма ніводнага жылога шматкватэрнага дома — спрэс студэнцкія ды рабочыя інтэрнаты. Але мы назавем яго ўмоўна «Фартамі-3» як неад’емную частку буйнога паўночна-заходняга кавалка Гродна. А яшчэ «Фарты-3» славіцца найвышэйшай шчыльнасцю навучальных установаў: універсітэт і 5 спецыяльных сярэдніх установаў.

Працягваем шпацыр па «Фартах». Гэтым разам перабіраемся крыху на ўсход — «Фарты-2». Сваім з'яўленнем раён мае дзякаваць рабочым інтэрнатам, якія былі збудаваныя яшчэ ў сярэдзіне 1960-х і былі першымі тут будынкамі. Скончыўшы папярэднюю вандроўку на канцы вуліцы Урублеўскага, тут і працягнем наступную. З цэнтра Гродна сюды можна дабрацца аўтобусамі № 8 альбо № 15 — гэтаксама традыцыйна з савецкіх часоў едзем на канечную.

Гісторык і краязнаўца Ян Лялевіч распачынае на Гродзенскім Зялёным партале серыю тэкстаў пра гарадскія раёны. Вандроўку пачнём з Фартоў. Тапаграфічна «Фарты» асацыююцца ў гарадзенцаў са скрыжаваннем БЛК і вул. Дамброўскага — месцам канечнага прыпынку тралейбуса № 3. Насамрэч гэта вялікі мікрараён Гродна, абмежаваны вуліцамі Дамброўскага — БЛК — Горкага — Багуцкага. Фарты можна назваць раёнам даўжэзных дамоў — менавіта тут знаходзіцца, бадай, самы доўгі дом у горадзе, «500-кватэрны». Раён яшчэ цікавы перападамі рэльефу — часам на момант можа падасца, што гэта нейкі раёнчык з забудовамі ў

Такім чынам наш горад актыўна і добрым прыкладам падтрымаў адзначэнне Дня без аўтамабіля. Перад заездам удзельнікі маглі бясплатна скарыстацца з веласэрвісу ад «Ігуаны». Сярод велааматараў быў заўважаны дырэктар ЗАТ «ГродноТоргСервис» Уладзімір Сычэўскі з супрацоўнікамі. Таксама велапрабег падтрымаў грэка-каталіцкі святар Андрэй Крот разам з некалькімі прыхаджанамі. Праехаўшы класічную трасу вуліцамі Касманаўтаў-Кляцкова-Памежнікаў-Болдзіна-БЛК-Горкага, велапрабег вярнуўся на плошчу Савецкую, дзе раварыстаў чакала цёплая гарбата ад Чырвонага Крыжа.