19.05.2016 / 16:05

Мы зайшлі ў бібліятэку распытаць, наколькі сёння папулярныя папяровыя кнігі, ці шмат набываецца новых і куды трапляюць старыя выданні. Ці папулярныя тут фрымаркеты і буккросінгі? Пра гэта мы паразмаўлялі з бібліятэкаркай дзіцячага аддзела Астрынскай гарпасялковай бібліятэкі Ганнай Сцяпанчанка.

Бібліятэку ў пасёлку Астрына, што на Шчучыншчыне, можна лічыць своеасаблівым культурным цэнтрам для мясцовых людзей. На базе яе дзейнічае жаночы і гісторыка-краязнаўчы клубы, ладзяцца літаратурна-музычныя гасцёўні.

Электронныя кнігі не канкурэнты папяровым

Па словах маёй суразмоўцы, ва ўсе часы былі тыя, хто любіў чытаць і тыя, хто не любіў. Малыя дзеці, як раней чыталі шмат, так і цяпер чытаюць. З’явілася катэгорыя чытачоў, пачынаючы дзесьці з 9 класа, каторыя прыходзяць і просяць даць кнігі, што падабаліся ў юнацтве самім бібліятэкарам.

Таксама пайшла хваля папулярнасці на камп’ютарныя спісы лепшых кніг. Вялікі попыт у бібліятэцы на кнігі епархіяльнага выдавецтва. Іх бяруць не толькі дзеці, але і дарослыя.

– Кнігі ў наш час яркія, прыгожыя. Мы самі, калі гартаем іх, то зайздросцім дзецям, бо ў нас гэтага не было, кажа Ганна Сцяпанчанка. – Напрыклад, прыгожа аформленыя кнігі серыі «Любімыя кнігі дзяўчынак». Побач з творамі сучаснай літаратуры падаюцца творы расійскіх класікаў – Буніна, Купрына, Грына інш. Гэтыя кнігі пастаянна знаходзяцца на руках.

Беларуская літаратура ў бібліятэцы вялікай папулярнасцю не карыстаецца. Адзінае сталі актыўна браць творы С.Алексіевіч пасля атрымання ёю Нобелеўскай прэміі. Асабліва разбіралі апошнім часам «Чарнобыльскую малітву».

 Засмучае, што беларускія кнігі значна даражэйшыя за расійскія, кажа бібліятэкарка.

Спісаныя кнігі становяцца макулатурай

Кнігі спісваюцца па прычыне свайго знешняга стану (парваныя), калі яны састарэлі па змесце або калі не карыстаюцца попытам у бібліятэцы. Таксама калі ёсць шмат экзэмпляраў адной кнігі, а толькі палова з іх запатрабаваная, другая палова спісваецца. Бібліятэкары складаюць спецыяльныя акты, якія накіроўваюцца ў Гродна, дзе дастаткова строга правяраюцца. Пасля адтуль даюць дабро, і тады кнігі накіроўваюцца ў макулатуру.

 Бывае такое, што некаторыя кнігі не прапускаюць. Увогуле спісваем кнігі мы вельмі асцярожна, бо ніколі не ведаеш, што прыдасца. Бывае такое, што спісалі кнігу, бо была парваная, а яна раптам стала запатрабаванай.

Калі бібліятэкары разумеюць, што пэўныя кнігі могуць быць запатрабаванымі доўгі час, то аддаюць іх у дэпазітарны фонд у Мураванцы. Калі гэтыя кнігі раптам спатрэбяцца, іх з фонду можна забраць. Адтуль можна браць і іншыя кнігі, калі яны запатрабаваныя.

Да гэтага года бібліятэчны фонд папаўняўся някепска: каля тысяч кніг у год, 30 часопісаў для дзяцей і дарослых, шмат газет. Цяпер з тысячы кніг атрымліваюць толькі каля сотні экзэмпляраў, у самым лепшым выпадку  тры сотні.

 Няма грошай, са шкадаваннем кажа бібліятэкарка.

Літаратурныя сустрэчы – альтэрнатыва фрымаркетам і буккросінгам у вёсцы

На пытанне пра кніжныя фрымаркеты або буккросінгі мая суразмоўца рэагуе скептычна. Лічыць, што гэта немэтазгодна ў сельскай мясцовасці па прычыне ўласніцкага менталітэту нашых людзей:

 Узяць чужое ды яшчэ бясплатна – гэта так, а каб сваё прынесці, падзяліцца… Ведаю, што ладзілі буккросінгі ў шчучынскай цэнтральнай бібліятэцы, у цэнтры творчасці, у гарадской гімназіі. Магчыма, у горадзе гэта лепш працуе, але не ў сельскай мясцовасці.

Больш карыснымі на думку Ганны Сцяпанчанка з’яўляюцца літаратурныя сустрэчы:

 У гэтым годзе будзе чарговы юбілей паэткі А.Пашкевіч (Цёткі). І мы сумесна з настаўнікамі ладзім цыкл сустрэч з паэтамі і пісьменнікамі, звязанымі са Шчучынскім раёнам. Такія сустрэчы даюць большы плён: пасля іх дзеці прыходзяць і цікавяцца тым, што ім параілі.

Куды ідуць спісаныя кнігі з гродзенскіх бібліятэк?

Пра гэта нам расказала загадчыца аддзелам арганізацыі адзінага фонду Цэнтралізаванай бібліятэчнай сістэмы г.Гродна Сафія Макавеева:

 Парваныя кнігі і састарэлыя па змесце ідуць у макулатуру. Празмерна дублетная літаратура (незапатрабаваныя лішнія экзэмпляры кнігі) застаецца ў абменным фондзе год. Мы прапануем яе школам, іншым бібліятэкам, музеям. Нядаўна спісвалі дзіцячыя кнігі. Іх ўзяла абласная бібліятэка. Дарэчы, большасць парваных кніг – дзіцячыя, паколькі яны часцей за ўсё маюць нетрывалую вокладку. Таксама існуе ўнутрыбібліятэчны абмен: незапатрабаваныя кнігі ў адной бібліятэцы могуць быць патрэбнымі ў іншай.

У перыяд з 2011 па 2014 штогод у бібліятэкі горада паступала каля 10 тысяч кніг, праўда, спісвалася ў два разы больш. У 2015 годзе ў фонды бібліятэк паступіла толькі 7,5 тысяч кніг, спісана – каля 20 тысяч.

Автор:
Листайте дальше, чтобы прочитать следующую новость