Асноўнае, што патрэбна птушкам для засялення, — корм, вада (для піцця ды купання) ды месца адпачынку. Для большасці відаў істотным фактарам таксама з'яўляецца наяўнасць шматгадовых дрэваў, кустоўя ды іншай расліннасці.
Па-першае, з ежаю ў цёплы час крылатыя хутчэй за ўсё справяцца самі, але мы ведаем, што добра зробленых кармушак шмат не бывае: іх нескладана нарыхтаваць загадзя на восень ды зіму. Меркаванні арнітолагаў наконт падкормкі птушак улетку разыходзяцца: адны лічаць, што дадатковая ежа дапамагае бацькам выгадаваць птушанят, а другія — што дзіцяняты такім чынам могуць не навучыцца здабываць корм самастойна і маюць больш шансаў загінуць у халады. Гэтыя палярныя погляды не дагматычныя, таму выбірайце на свой густ: вешаць у летні час кармушку ці не. Калі вы ўсё ж рашыліся, то вам ёсць з чаго выбраць: зрабіць просты варыянт ці больш арыгінальныя адпаведнікі, стварэнне якіх цудоўна пасуе для сумеснай сямейнай працы.
Па-другое, у цёплую, засушлівую пару года птушкі пакутуюць з-за адсутнасці вады часам болей, чым зімой з-за недахопу ежы. Таму старайцеся, каб у вашым двары заўжды была крыніца з чыстай вадою, улетку гэта сапраўды вельмі актуальна.
Самы просты варыянт купальні ды паілкі адначасова — выставіць на двары не вельмі глыбокі латок пад расаду, напоўнены вадой. Не забывайцеся, што ваду ў ім трэба мяняць пастаянна, каб яна не застойвалася. Можна таксама пакласці ўнутр чысты камень — гэта абароніць паілку ад моцнага ветру. А калі хочацца больш эстэтыкі, можна пашукаць цікавыя варыянты тут.
А вось асноўныя віды дамкоў, якія можна размясціць у сваім двары:
- Шпакоўня (№1) прыдатная не толькі для шпакоў, але і для іншых відаў птушак. У ёй могуць пасяліцца дамавы і палявы вераб'і, вялікая сініца, круцігалоўка, папаўзень.
- Малы сінічнік (№2) добра прыдатны для сіняй сініцы, сініцы-маскоўкі, пярэстай валасяніцы. А ў вялікі зможа засяліцца вялікая сініца, рудахвостка звычайная, дамавы ды палявы вераб'і.
Тут можна прачытаць болей пра асаблівасці будавання птушыных дамкоў.
Некалькі важных парад:
- Па магчымасці не стаўце дамкі ды купальні на зямлю ды сукі дрэваў, а вешайце: так птушкі будуць больш абароненыя ад драпежнікаў. Рэкамендаваная вышыня размяшчэння — 2-3 метры, на тоўстым дрэве без сукоў унізе. Старайцеся, каб пры гэтым само дрэва і кара не былі пашкоджанымі.
- Вешаць дамок трэба ўваходам на паўднёвы бок. Ён мусіць быць злёгку нахіленым наперад, а ўнутраныя сценкі лепш пакінуць неадшаляванымі, шурпатымі — так птушке будзе лягчэй выбірацца. Збівайце дамок вельмі шчыльна — птушкі пазбягаюць скразнякоў.
- Не забывайцеся і пра тое, што адной з самых вялікіх небяспек у горадзе для крылатых з'яўляюцца каты. Менавіта яны прыносяць самую вялікую шкоду папуляцыям.
Што можна зрабіць, каб прадухіліць птушыныя ахвяры? На сёння існуюць спецыяльныя ашыйнікі з ультрагукам, якія адпужваюць птушак ды не даюць катам падабрацца да крылатых блізка. Выйсцем з сітуацыі таксама могуць быць стандартныя ашыйнікі, але з прымацаванымі на іх бубенчыкамі. Зразумела, што адразу «нейтралізаваць» усіх дваравых жывёл будзе няпроста, але можна пачаць з некалькіх самых актыўных паляўнічых, а ў працэсе далучаць да «ашыйнікавай акцыі» неабыякавых суседзяў.
Хто ж з птушак найверагодней паселіцца ў вашым двары?
У асноўным гэта могуць быць сініцы, шпакі, валасяніцы, рудахвосткі ды папаўзні. Для горада досыць папулярныя чорныя свіргулі, бо яны выбіраюць сабе для месцаў засялення акурат гарадскую забудову. А калі ў вашым двары ёсць туі, елкі ды ядловец, то вялікая верагоднасць, што вашымі суседзямі стануць зелянушкі, канаплянкі ці грычуны. Яны будуюць сабе гнёзды ў схаваных месцах кустоўя ды ў хваёвых дрэвах.
Не забывайцеся, што назіраць за птушкамі таксама можна і ў лесапаркавых зонах. Там часта сустракаюцца берасцянкі, дразды-піскуны, зелянушкі, таўстадзюбы, совы вушатыя і іншыя цікавыя віды.
Спадзяемся, што нашыя парады дапамогуць вам у самым хуткім часе стварыць больш спрыяльныя ўмовы для камфортнага пражывання птушак у горадзе ды займець суседства цікавых і прыгожых крылатых.
ЧЫТАЙЦЕ ТАКСАМА:
Биоразнообразие Беларуси: главные угрозы определены, нужные документы приняты
Весенняя охота на водоплавающих птиц в Беларуси: здравый смысл против фетиша добытчика