​Хрысціна Чарняўская

У гэтым лістападзе Зялёная сетка адначае сваё 10-годдзе. А яшчэ раней ў таварыстве адбылася пэўная ратацыя – змена каардынатара і большай часткі каманды, што пацягнула за сабой і пэўныя перабудовы ў дзейнасці.

У сераду, 1 лістапада, адзначаўся Сусветны дзень вегана – аматараў расліннай ежы. Прычыны адмовіцца ад спажывання прадуктаў жывёльнага паходжання могуць быць розныя: этычныя – адмова ўдзельнічаць у сістэме жорсткага абыходжання з жывёламі, антыглабалістскія – нежаданне падтрымліваць карпарацыі, якія эксплуатуюць жывёл і знішчаюць наваколле, і “модныя”, бо так робяць іншыя.

Halloween – свята, якое грунтоўна заснавалася ў нашым календары. Ну хто не хоча на адзін вечар-ноч пераўвасобіцца ў нячысціка, стаць ваўкалакам ці якой злой чараўніцай.

На самым поўначы Беларусі існуе куток жывой прыроды – Асвейскі заказнік, які ўключае ў сябе лясы з гарыстым ландшафтам, азёры і балоты, а таксама самы вялікі ў нашай краіне востраў.

“Калі ласка, у мой кубачак!”, – з такой просьбай сёння можна звярнуцца да барыстаў у мінскіх кафэ, замаўляючы напой. Ініцыятыва “My cup, please!” працягвае ангажаваць сталічныя кавярні і сталічных каваманаў да прыязнага і свядомага спажывання. Ідэю падхопліваюць і за межамі нашай краіны.

Барацьба за захаванне сталічнага раёну Асмалоўка толькі разгараецца. Нягледзячы на тое, што ў ліпені працэс прыняцця праектнага рашэння па жылой забудове ў цэнтры Мінска быў прыпынены. Зараз вырашыць лёс забудовы мусіць кіраўнік дзяржавы.

Кальцаванне птушак – працэс даволі манатонны і аднастайны, патрабуе асаблівай увагі, навыкаў і цярпення. Але для вывучэння крылатых суседзяў – гэта неабходнасць, бо аднаго назірання за імі мала. Як адбываецца скрупулёзны рытуал кальцавання, карэспандэнтка Зялёнага партала падгледзела на адной з адмысловых станцый.

Сёння сіноптыкі абяцаюць аранжавы ўзровень небяспекі. А МНС рэкамендуе без неабходнасці не выходзіць на вуліцу і ўсяляк перадсцерагае ад няшчасных выпадкаў, звязаных з асаблівасцямі надвор'я бягучай пятніцы 13-га: не знаходзіцца пад мастамі і эстакадамі, не хадзіць ля старых і ненадзейных збудаванняў і не ставіць аўтамабілі пад дрэвамі.

Тэма праследу экалагічных актывістаў набывае асаблівую актуальнасць у наш час. Па словах Марыны Дубінай, дырэктаркі грамадскага аб'яднання ''Экадом'', ціск на людзей, якія змагаюцца за права на спрыяльнае навакольнае асяроддзе можа мець розныя формы і весціся ад розных суб'ектаў.

Жыллёвае пытанне турбуе, бадай што, кожнага другога беларуса. Рынак прапаноў квадратных метраў шырокі, але патэнцыйныя пакупнікі сутыкаюцца з праблемамі. І не толькі фінансавымі. Выгляд і камфорт сучаснага жылля і інфраструктуры вакол яго ў Беларусі пакідае жадаць лепшага.

Глабальная ініцыятыва Еўрапейскага Саюзу па скарачэнні аб'ёмаў выкідаў вуглякіслага газу і энергазберажэнню – Пагадненне мэраў – у апошні гады набірае папулярнасць не толькі сярод еўрапейскіх гарадоў. Актыўна ўключаюцца ў яе і ўсходнія краіны. Эксперты ў адзін голас адзначаюць, што Беларусь на фоне астатніх краін выглядае актыўным і зацікаўленым гульцом ініцыятывы.

Сувязь чалавека з наваколлем бяспрэчна – гэта два ўзаемазвязаных элементы адной глабальнай сістэмы. Аднак свае стасункі з дзікай прыродай кожны выбудоўвае сам, сыходзячы са сваіх маральных і каштоўнасных ацэнак, агульнага развіцця і выхавання.

Веганскія мафіны, заварныя і чызкейкі – пра такое можна толькі марыць беларускі аматар раслінных страў. Аднак у еўрапейскіх краінах шэфы, павары, кандзіцеры даўно ўзялі да ўвагі новую хвалю ў кулінарыі. У нейкім сэнсе і наша краіна не выключэнне.

Вясной бягучага году экалагічнай актывістцы Марыне Дубінай давялося перажыць і вобшук, і адміністратыўны арышт, прайсці праз усе бюракратычныя працэдуры па высвятленню абставін і вяртанню ўласных рэчаў. І вось праз паўгады на дом, дзе жыве дзяўчына, зноў прыйшлі з ператрусамі. Пра падзеі 26 верасня распавялі самі актывісты на прэс-канферэнцыі, якая адбылася праз дзень, пасля ператрусаў.

Праблема смецця ў наваколлі, бадай, адна з самых відавочных сёння, бо ў літаральным сэнсе ляжыць у нас пад нагамі. Вытокі яе крыюцца ў глабалізацыі, росце спажывання, а таксама элементарнай чалавечай культуры. І пакуль вучоныя і вынаходнікі шукаюць разнастайныя тэхнічныя сродкі вырашэння праблемы, у свеце існуе мноства валанцёрскіх ініцыятыў, якія змагаюцца з несанкцыянаванымі звалкамі, прыбіраючы іх.

Калісьці з Усходу на Захад цягнуліся караваны гружаныя шаўкамі, спецыямі, касметыкай і рознымі экзотамі. Вялікі Шаўковы Шлях быў сродкам для гандлёвых і культурных сувязяў. Сёння гэта стала сімвалам фізічнага выхаду кітайскай вытворчасці па-за межы сваёй краіны.

Учора стала вядома пра прызначэнне на пасаду главы Міністэртсва прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя – Андрэя Худыка. Нягледзячы на багаты службовы спіс, чыноўнік не мае профільнай экалагічнай адукацыі. Апошнюю пасаду, якую ён займаў да прызначэння міністрам аховы наваколля, – намеснік кіраўніка справамі прэзідэнта.

У рамках 6-ай сустрэчы бакоў Орхускай канвенцыі адбылося паралельнае мерапрыемства прысвечанае нацыянальным і альтэрнатыўным дакладам краін па маніторынгу прагрэса ў пытаннях імплементацыі канвенцыі. Адным з арганізатараў івэнта выступіла грамадскае аб'яднанне ''Экадом''.

У рэдакцыю Зялёнага партала звярнуліся з актуальнай на сёння тэмай – утрыманне фенола ў дзіцячых таварах. Крыніца сцвярджала, што нягледзячы на пастанову галоўнага дзяржаўнага санітарнага ўрача, забароненую для продажа прадукцыю можна знайсці ў некаторых крамах.

Сёння ў Будве адкрылася 6-ая сесія Нарады бакоў Орхускай канвенцыі. Удзел у сустрэчы прымаюць, як прадстаўнікі афіцыйных уладаў Беларусі, так і прадстаўнікі грамадскага аб'яднання ''Экадом''

Падаецца, што чалавеку, які адмовіўся ад спажывання прадуктаў жывёльнага паходжання, адразу ж трэба абмяжоўваць сябе ў смакотах і ласунках. Бо ў склад большасці ўваходзяць малако ды яйкі. Масмаркет, канешне, прапануе даволі прыстойны выбар салодкіх прысмакаў без іх, напрыклад, мармелад. Аднак праект ''VeganFood'' раіць веганам-сласцёнам пасябраваць са сваёй духоўкай!

У чарговы раз у сталіцы пад удар патрапляе малапавярховая і прыватная забудова. На гэты раз пад рэканструкцыю, у тым ліку са зносам, пойдуць дамы па вуліцах Арлоўскай – Даўгінаўскі тракт – Шчадрына – Гая.

Жыльцы квартала ў межах вуліцы Чырвонаармейскай – завулка Казарменны – ракі Свіслач – парка 40-годдзя Кастрычніка звярнуліся ў адміністрацыю Ленінскага раёна, Мінгарвыканкам і Міністэрства культуры з прапановай надаць статус гісторыка-культурнай каштоўнасці жылой забудове квартала, як абразцу пасляваеннай забудовы 50-х галоў ХХ стагоддзя.

Лета і цёплая восень – актыўны фестывальны час. У горадзе і па-за ім ладзяцца разнастайныя тэматычныя святы, івэнты, якія дазваляюць добра і актыўна правесці час. Аднак атрымоўваючы пэўны багаж уражанняў і эмацыйнага зараду мала хто з наведвальнікаў задумваецца пра экалагічны след такіх мерапрыемстваў.

''Мінсктранс'' збіраецца пашырыць свой аўтапарк дадатковымі электробусамі, патлумачыўшы такое рашэнне эканамічнымі і экалагічнымі выгодамі для горада. Аднак электробусамі ў Мінску пакуль замяняюць тралейбусы, што выклікала пытанні мэтазгоднасці ў гараджан.

Ідэя падаецца ляжыць на паверхні – што можа быць прасцей, чым карыстацца сваім кубачкам паўсюдна. Кампанія ''My cup, please'' актыўна прасоўвае гэту ініцыятыву ў мінскіх кафэ і па-за межамі нашай краіны. Не так даўно пра яе напісаў расійскі Greenpeaсe. Але калі вы яшчэ сумнявецеся Зялёны партал знайшоў сем прычын пачынаць рабіць гэта неадкладна.

Беларуская прырода захапляе і ўражвае, дапамагае адпачыць ад гарадскога шуму і тлуму. Аднак адпачываць трэба так, каб пасля было не сорамна перад сабой і людзьмі, а таксама каб не ўляцець на фінансавыя выдаткі за парушэнні прыродаахоўных правіл.

Развіццё гарадской прасторы з захопам прыродных тэрыторый вымушаюць жывых істот прыстасоўвацца да новых умоў існавання. Жывёлы пачынаюць рассяляцца па-суседству з чалавекам, крыніцай свайго харчавання, і змяняюць звыклы стыль паводзін – станавіцца больш смелымі і нахабнымі. Камусьці непасрэдная блізасць з прыродай будзе ў задавальненне, іншым жа – гэта прыносіць пакуты і нават фінансавыя страты.

Пажаранебяспечны сезон знаходзіцца ў самым росквіце. Распаўсюджанню ўзгаранняў у лясных масівах спрыяюць: чалавечы фактар і сухое цёплае надвор’е.

Папярова-праектныя работы па добраўпарадкаванню сквера ''Котаўка'' вяліся цягам апошніх некалькіх месяцаў, увесь гэты час збіраліся і меркаванні мясцовых жыхароў, іх патрэбаў у выкарыстанні сквера. А яшчэ распрацоўваліся экскізы сквера. І вось у мінулыя выходныя жыхарам Сельгаспасёлка прапанавалі абмеркаваць будучыя змяненні, унесці дадатковыя прапановы.